Kanunla, Hazine ve Maliye Bakanl, Ticaret Bakanl, Sosyal Gvenlik Kurumu (SGK), il zel idareleri, belediyeler, Yatrm zleme ve Koordinasyon Bakanl (YKOB) ile ilgili alacaklara yaplandrma imkan sunuluyor.

Alacaklar iin 31 Aralk 2022 tarihi esas alnrken, vergiler, vergi cezalar, idari ve adli para cezalar, gmrk vergileri, sigorta primleri, topluluk sigortas primleri, emeklilik kesenei ve kurum karl, isizlik sigortas primi, sosyal gvenlik destek primi ile bu alacaklara ilikin her trl faiz, zam, gecikme zamm, gecikme faizi, cezai faiz, gecikme cezas gibi feri alacaklar kapsama dahil ediliyor.

Bu idarelerin Amme Alacaklarnn Tahsil Usul Hakknda Kanun kapsamnda takip ve tahsil edilen dier alacaklar ile belediyelerin, su, atk su ve kat atk gibi alacaklar da dzenleme kapsamnda yer alyor.

Kanunla ayrca iletmede mevcut olduu halde kaytlarda yer almayan ya da kaytlarda yer ald halde iletmede bulunmayan emtia, makine, tehizat, demirbalar ile kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklarn beyanna ilikin dzenlemeye gidiliyor.

Dzenleme kapsamnda kullanlacak Y-FE aylk deiim oranlar, Trkiye statistik Kurumunun her ay iin belirledii 31 Aralk 2004’e kadar toptan eya fiyatlar endeksi (TEFE) aylk deiim oranlarn, 1 Ocak 2005’ten itibaren retici fiyatlar endeksi (FE) aylk deiim oranlarn, 1 Ocak 2014’ten itibaren yurt ii retici fiyat endeksi (Y-FE) aylk deiim oranlarn, 1 Kasm 2016’dan itibaren aylk yzde 0,75 orann ifade edecek.

YAPILANDIRILACAK ALACAKLAR

Hazine ve Maliye Bakanl, Ticaret Bakanl, il zel idareleri, belediyeler ve YKOB tahsil dairelerince takip edilen kesinlemi amme alacaklar ve belediyelerin ve bykehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerinin kesinlemi baz alacaklarndan dzenlemenin yaym tarihi itibaryla vadesi geldii halde denmemi veya deme sresi henz gememi bulunan vergiler ve vergi cezalar, idari para cezalar, Amme Alacaklarnn Tahsil Usul Hakknda Kanun’a gre takip edilen alacaklar, gmrk vergileri ve idari para cezalar ile bu alacaklara ilikin her trl faiz, zam, gecikme zamm, gecikme faizi, gecikme cezas gibi fer’i alacaklar yaplandrlacak.

htirazi kaytla verilen beyannameler zerine tahakkuk eden alacaklar da kesinlemi alacak olarak yaplandrlacak.

Her bir tat iin denecek olan MTV, tata ilikin idari para cezalar ile gei cretinin en az yzde 10’unun denmesi artyla taksit deme sresince fenni muayeneye izin verilecek.

Ttn mamulleri, makaron, yaprak sigara kad ve alkoll ikilerin reticileri ve ithalatlarnn, rnlerinde kullanmalar gereken zel etiket ve iaretleri kullanabilmeleri iin yaplandrlan ve vadesi 1 Mart 2016’dan sonra gelen zel Tketim Vergisi Kanunu’nda yer alan rnlere ilikin zel tketim vergisi ve vadesi 1 Ekim 2020’den sonra gelen katma deer vergisi ile bu vergilere ait beyannameden doan damga vergisinin tamamnn denmesi art getiriliyor.

Belediyelerin su, atk su ve kat atk cretleri ile sunduu baz hizmetlerden kaynaklanan cret alacaklar ile ald baz paylar ile bykehir belediyelerinin kat atk cretleri ile su ve kanalizasyon idarelerinin su ve atk su bedeli ile harcamalara katlma pay alacaklar ve YKOB’larn alacaklar yaplandrlacak.

Dzenlemeden yararlanmak isteyenlerden, dier artlarn yan sra dava amamalar, alm davalardan vazgemeleri ve kanun yollarna bavurmamalar art aranacak.

Sz konusu kurumlarn kesinlememi veya dava safhasnda bulunan amme alacaklar da dzenlemenin kapsamnda yer alyor. Buna gre, dzenlemenin yaym tarihi itibaryla ilk derece yarg mercileri nezdinde dava alm veya dava ama sresi henz gememi olan ikmalen, re’sen veya idarece yaplm vergi tarhiyatlar ile gmrk vergilerine ilikin tahakkuklar, istinaf veya temyiz sreleri gememi ya da istinaf/itiraz veya temyiz yoluna bavurulmu veya karar dzeltme talep sresi gememi veya karar dzeltme yoluna bavurulmu olan ikmalen, re’sen veya idarece yaplm vergi tarhiyatlar ile gmrk vergilerine ilikin tahakkuklar da yaplandrlacak.

Kanunla sadece vergi cezalar/gmrk ykmllyle ilgili idari para cezalarna ilikin olarak dava alm olmas halinde denecek tutarlar, dzenleme kapsamndaki idari para cezalarndan ihtilafl olanlar ile ecrimisillerden ihtilafl olanlarn yaplandrlmas da dzenleniyor.

Dzenlemenin yaym tarihinden nce balanld halde tamamlanamam olan vergi incelemeleri ile takdir ilemlerine devam edilecek. Bu ilemlerin tamamlanmasndan sonra, tarh edilen vergilerin yaplandrlmas ve dzenlemeden yararlanma, ihbarname tebliine bal bavuru ve deme sreleri belirlenerek kurala balanyor.

Buna gre, dzenlemenin kapsad dnemlere ilikin itirak nedeniyle kesilecek vergi ziya cezalarnda, cezaya muhatap olanlarn, cezann yzde 25’ini belirtilen sre ve ekilde demeleri halinde cezann kalan yzde 75’inin tahsilinden vazgeilecek.

Dzenlemenin kapsad dnemlere ilikin, yaym tarihinden nce pimanlk talebiyle veya izaha davet kapsamnda verilip, deme ynnden artlarn ihlal edildii beyannameler ile kendiliinden verilen beyannameler iin kesilen ve dzenlemenin yaym tarihi itibaryla tebli edilmemi vergi cezalar hakknda da bu hkmler uygulanacak.

Dzenlemenin yaym tarihinden nce tamamland halde bu tarihte veya bu tarihten sonra vergi dairesi kaytlarna intikal eden takdir komisyonu kararlar ve vergi inceleme raporlar zerine gerekli tarh ve tebli ilemleri yaplmas ve belirlenen tutarn, belirtilen sre iinde denmesi artyla kanunun hkmlerinden yararlanlabilecek.

Bu dzenleme hkmlerinden yararlanacak mkellefler, Vergi Usul Kanunu’ndaki uzlama, tarhiyat ncesi uzlama, vergi cezalarnda indirim, Gmrk Kanunu’nun uzlama, Kabahatler Kanunu’nun pein deme indirimi ile Devlet hale Kanunu’ndaki indirim hkmlerinden yararlanamayacak.

MATRAH VE VERG ARTIRIMI

Kanunda matrah ve vergi artrm da dzenleniyor.

Mkelleflerce eitli sebeplerle noksan beyan edilmi veya beyan d braklm gemi yl gelirlerinin belli oran ve tutarlar dahilinde beyan edilmesi salanyor. Bu ekilde beyan edilecek gelirlere uygulanacak oran ve tutarlarn tespitinde ekonomik gelimelere paralel olarak tespit edilen matrahlar esas alnyor.

Buna gre, mkellefler, Vergi Usul Kanunu’nda yer alan vergi cezalar ve gecikme faizlerine muhatap olmadan vergilerini deyebilecek. Artrmda bulunulan vergiler ve dnemler iin artrlan vergilerin denmesi artyla vergi incelemesi ve tarhiyat yaplmayacak.

Matrah artrmnda bulunan mkelleflerin beyan edecekleri ve zerinden vergi hesaplanacak matrahlar iin asgari tutarlar belirleniyor, daha nce zarar beyan edilmi olmas veya indirim ve istisnalar nedeniyle matrah olumamas veya hi beyanname verilmemi yahut ilgili yllarda faaliyette bulunulmu veya gelir elde edilmi olsa da bu faaliyetlerin ve gelirlerin vergi dairesinin bilgisi dnda braklm olmas nedeniyle matrah bulunmamas halleriyle mkellefler tarafndan beyan edilen matrahlara uygulanan oranlar sonucu bulunan matrahlara alt snr getiriliyor.

Kurumlar vergisi mkelleflerinin artrmda bulunduklar kurumlar vergisi matrahlarnn yan sra ilgili kanuna gre vergi tevkifatna tabi olan kazan ve iratlar zerinden tevkif edilen vergileri artrmalar art getiriliyor.

Gelir (stopaj) vergisi ve kurumlar (stopaj) vergisine ilikin vergi ve matrah artrm hkmleri dzenleniyor. Bundan faydalanan mkellefler nezdinde, artrmda bulunulan vergiyi demeyi kabul ettikleri vergilendirme dnemleri ile ilgili olarak artrma konu demeler dolaysyla gelir (stopaj) vergisi incelemesi ve tarhiyat yaplmayacak. Gelir ve kurumlar vergisi kanunlar uyarnca kar datmna veya ana merkeze aktarlan tutara bal demeler zerinden yaplmas gereken vergi tevkifat hkmlerine istinaden dzenleme kapsamnda matrahlarn artranlarn, kurumlar vergisi ynnden de matrah artrmnda bulunmalar gerekecek.

Katma deer vergisi mkellefleri, vergi artrmnda bulunmalar ve demeleri halinde, artrmda bulunduklar dnemler iin haklarnda KDV ynnden vergi incelemesi ve tarhiyatna muhatap tutulmayacak. Artrma esas alnan tutar, yl iinde verilen katma deer vergisi beyannamelerinde gsterilen “hesaplanan katma deer vergisi”nin yllk toplam olacak. Hesaplanan KDV, indirimlerden nceki vergi tutar olacak.

2022 YILI N DE MATRAH ARTIRIMI MKANI

Kanunla, 2022 yl iin de matrah artrm getirildi. 2022 yl gelir ve kurumlar vergisi matrahnn yzde 25 oranndan az olmamak zere matrah artrm yaplacak.

2022 yl iin matrah artrmnda bulunan gelir vergisi mkelleflerinden iletme hesab esasna gre defter tutanlar iin 105 bin liradan; bilano esasna gre defter tutanlar ile serbest meslek erbab iin 200 bin liradan, kurumlar vergisi mkellefleri iin 500 bin liradan an az olamayacak.

2022 takvim ylna ynelik matrah artrmnda bulunulabilmesi iin bu yla ilikin gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin verilmi olmas ve bu beyannamelerde beyan edilen vergiye esas matrahlarn, 2021 takvim ylnda beyan edilen matrahn yzde 122,93 orannda artrlmas suretiyle bulunan tutar ile 2022 takvim yl nc geici vergilendirme dneminde beyan edilen matrahn yzde 40 orannda artrlmas suretiyle bulunan tutarn yksek olanndan az olmamas art aranacak.

Kanuna gre, 2022 takvim ylna ynelik matrah artrmnda bulunmak isteyen mkelleflerce 1 Ocak 2023’ten sonra matrah azaltc nitelikte dzeltme beyannamesi verilmesi durumunda, bu hkme istinaden yaplacak kyaslamada dzeltme ncesi beyan edilen matrahlar esas alnacak.

2022 takvim ylna ilikin nc geici vergilendirme dnemi gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin verilmemi olmas halinde; ikinci geici vergilendirme dnemi beyannamesinde beyan edilen matrahn yzde 100 orannda artrlmas suretiyle bulunan tutar; sadece birinci geici vergilendirme dnemi beyannamesinin verilmi olmas halinde bu beyannamede beyan edilen matrahn yzde 300 orannda artrlmas suretiyle bulunan tutar, bu kapsamda yaplacak kyaslamada dikkate alnacak.

2021 takvim yl ve 2022 ylnn nc geici vergilendirme dnemine ilikin gelir veya kurumlar vergisi beyannamelerinde zarar beyan edilmi olmas veya indirim ve istisnalar nedeniyle matrah olumamas ya da hi beyanname verilmemi olmas durumunda, 2022 yl gelir ve kurumlar vergisi beyannameleri iin bu art aranmayacak

Gelir ve kurumlar vergisi mkelleflerinin matrah artrmnda bulunduklar 2022 ylna ait zararlarnn tamam 2023 ylndan itibaren izleyen yl karlarndan mahsup edilmeyecek. 2022 ylna ynelik matrah artrmnda bulunan gelir veya kurumlar vergisi mkelleflerinin, bu yla ilikin yllk beyannamelerinde hesaplanan vergilerinden mahsup edilemeyen geici vergiler iade edilmeyecek.

Mkellefler, 2022 yl her bir vergilendirme dnemine ilikin verdikleri katma deer vergisi beyannamelerindeki hesaplanan katma deer vergisinin yllk toplam zerinden 2022 yl iin yzde 2 oranndan az olmamak zere belirlenecek katma deer vergisini, vergi artrm olarak artrmalar halinde anlan bu hkmlerden yararlanacak.

2022 ylna ilikin kurumlar vergisi matrah artrmnda bulunulmas, Baz Alacaklarn Yeniden Yaplandrlmas ile Baz Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna Dair Kanun kapsamnda alnacak ek vergi iin bu dneme ilikin inceleme ve tarhiyat yaplmasna engel tekil etmeyecek.

DZENLEMEDEN YARARLANAMAYACAK OLANLAR

Dzenlemede mkelleflerin matrah ve vergi artrmna ilikin olarak dikkate alacaklar dier hususlar da dzenleniyor. Matrah veya vergi artrmnda bulunan ve bu konudaki artlar yerine getiren mkelleflerin defter ve belgeleri incelenmeyecek ve artrma konu olan vergilerle ilgili olarak tarhiyat yaplmayacak.

Bu dzenlemeye gre matrah veya vergi artrmnda bulunulmas, yaym tarihinden nce balanlm olan vergi incelemeleri ve takdir ilemlerine engel tekil etmeyecek. Ancak maddede yer alan inceleme yapma hakkna ynelik hkmler sakl kalmak kaydyla vergi incelemeleri ve takdir ilemleri dzenlemenin yaymn izleyen 7 i gn iinde sonulandrlamamas halinde bu ilemlere devam edilmeyecek. Bu sre iinde sonulandrlan vergi incelemeleri ile ilgili tarhiyat ncesi uzlama talepleri dikkate alnmayacak.

Vergi Usul Kanunu’ndaki “defter, kayt ve belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek yerine baka yapraklar koyanlar veya hi yaprak koymayanlar veya belgelerin asl veya suretlerini tamamen veya ksmen sahte olarak dzenleyenlerin”, ayn kanunda yer alan baz fiilleri ileyenler, terr suundan hkm giyenlerin ve haklarnda terr rgtlerine veya Milli Gvenlik Kurulunca devletin milli gvenliine kar faaliyette bulunduuna karar verilen yap, oluum veya gruplara yelii, mensubiyeti veya iltisak yahut bunlarla irtibat olduu gerekesiyle adli makamlar, genel kolluk kuvvetleri veya Mali Sular Aratrma Kurulu Bakanlnca yrtlen soruturma ve kovuturmalar kapsamnda vergi incelemesi yaplmas, terrn finansman suu veya aklama suu kapsamnda inceleme ve aratrma yaplmas talep edilenler bu dzenlemenin matrah veya vergi artrmna ilikin hkmlerinden yararlanamayacak. Matrah ve vergi artrm zerine hesaplanan vergilerin aylk dnemler halinde azami 12 eit taksitte denmesi gerekecek.

Matrah ve vergi artrm dolaysyla verilen beyannamelere ait damga vergisi, matrah ve vergi artrm sonucu tahakkuk eden vergilere ilikin ilk taksit deme sresi iinde denecek.

Matrah ve vergi artrmlaryla ilgili beyannamelerden 1000 lira damga vergisi alnacak, bu vergi indirim hesaplanmasnda dikkate alnmayacak.

LETME KAYITLARININ DZELTLMES

Kayt d faaliyetlerin kayt altna alnabilmesi iin iletmelerde mevcut olmasna ramen kaytlara yanstlmam emtia, makine, tehizat ve demirbalarn kaytlara intikal ettirilebilmesini salamak iin dzenlemeye gidiliyor.

Buna gre, gelir ve kurumlar vergisi mkellefleri, iletmelerinde mevcut olduu halde kaytlarnda yer almayan emtia, makine, tehizat ve demirbalarn kendilerince veya bal olduklar meslek kurulularnca tespit edilecek rayi bedeliyle, dzenlemede ngrlen sre iinde vergi dairelerine bir envanter listesi ile bildirmek suretiyle defterlerine kaydedebilecek.

Bilano esasna gre defter tutan mkellefler aktiflerine kaydettikleri emtia, makine, tehizat ve demirbalar iin iki ayr karlk hesab aacak. Emtia iin ayrlan karlk, ortaklara datlmas veya iletmenin tasfiyesi halinde sermayenin bir unsuru olarak saylaca iin vergilendirilmeyecek.

Gelir veya kurumlar vergisi mkelleflerinin kaytlarnn daha salkl hale getirilebilmesi iin kaytlarnda yer ald halde gerekte mevcut olmayan emtia, makine, tehizat ve demirbalarn fatura dzenlemek ve her trl vergisel ykmllklerini yerine getirmek suretiyle kayt ve beyanlarna intikal ettirebilmelerine imkan salanyor.

Bilano esasna gre defter tutan kurumlar vergisi mkellefleri, 31 Aralk 2022 itibaryla bilanolarnda grlmekle birlikte iletmelerinde bulunmayan kasa mevcutlar, ortaklarndan alacakl bulunduu tutarlar ile ortaklara borlu bulunduu tutarlar arasndaki net alacak tutarlarn, dzenlemede ngrlen sre ve ekilde vergi dairelerine beyan ederek kaytlarn dzeltebilecek. Bu kapsamda beyan edilen tutarlar zerinden yzde 3 orannda verginin hesaplanarak beyanname verme sresi iinde denmesi gerekecek.

SGK ALACAKLARI YAPILANDIRILIYOR

Yasayla kesinlemi SGK alacaklarna yaplandrma imkan da getiriliyor.

Buna gre, sigortallk statlerinden kaynaklanan, sigorta primi, emeklilik kesenei ve kurum karl, isizlik sigortas primi, sosyal gvenlik destek primi, bavuru tarihi itibaryla ilgili mevzuatna gre denmesi imkan ortadan kalkmam istee bal sigorta primi ve topluluk sigortas primi, SGK tarafndan ilgili kanunlar gereince takip edilen damga vergisi, zel ilem vergisi ve eitime katk pay asllar ile bu alacaklara deme srelerinin bittii tarihlerden dzenlemenin yaym tarihine kadar geen sre iin Y-FE aylk deiim oranlar esas alnarak hesaplanacak tutarn belirtilen sre ve ekilde denmesi halinde, bu alacaklara uygulanan gecikme cezas ve gecikme zamm gibi feri alacaklarn tamamnn tahsilinden vazgeilecek.

31 Aralk 2022 tarihine kadar bitirilmi zel nitelikteki inaatlar ile ihale konusu ilere ilikin olup, bu dzenlemeden yararlanmak iin bavurulduu halde, belirtilen bavuru sresinin sonuna kadar iverene tebli edilmi olan n deerlendirme, aratrma veya tespit sonucunda bulunan eksik iilik tutan zerinden hesaplanan sigorta primi asllar ile bu alacaklara ilikin gecikme cezas ve gecikme zamm hesaplanan srenin balang tarihinden dzenlemenin yaym tarihine kadar geen sre iin Y-FE aylk deiim oranlan esas alnarak hesaplanacak tutarn denmesi halinde, bu alacaklara uygulanan gecikme cezas ve gecikme zamm gibi feri alacaklar tahsil edilmeyecek.

Kanunla, 31 Aralk 2022’den nce ilenen fiillere ilikin olup yaplandrma son bavuru tarihine kadar tebli edilen idari para cezalar da yaplandrlacak.

31 Aralk 2022 ve nceki dnemlere ilikin olup yaplandrmaya son bavuru tarihine kadar bavuruda bulunmak kaydyla ilk taksit deme sresi sonuna kadar tahakkuk edecek SGK alacaklar yaplandrma kapsamnda olacak.

Hazine ve Maliye Bakanlna bal tahsil dairelerince takip edilen alacaklardan vadesi 31 Aralk 2022’den nce olduu halde 1 Ocak 2023 itibaryla denmemi ve tm tahsil daireleri itibaryla asli ve feri toplam 2 bin lira ve altnda bulunanlarn tahsilinden vazgeilecek.

TBMM Genel Kurulunda kabul edilen Baz Alacaklarn Yeniden Yaplandrlmas ile Baz Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna Dair Kanun’a gre, yaplandrma dzenlemesinden yararlanmak isteyenler, 30 Nisan 2023’e kadar ilgili idareye bavuracak.

Hazine ve Maliye Bakanl, Ticaret Bakanl, SGK, il zel idareleri, belediyeler ve YKOB’Iara bal tahsil dairelerine denecek tutarlarn ilk taksitini 31 Mays 2023’e kadar, dier taksitlerini ise bu tarihi takip eden aylk dnemler halinde azami 48 eit taksitte deyebilme art aranacak.

Hesaplanan tutarlarn tamamnn ilk taksit deme sresi iinde pein denmesi halinde katsay uygulanmayacak, feri alacaklar yerine Y-FE aylk deiim oranlar esas alnarak hesaplanacak tutarlarn yzde 90’nn tahsilinden vazgeilecek. Bu durumda idari para cezalarndan yzde 25 indirim yaplacak, yaplandrma sonucu denecek alacan sadece feri alacaktan ibaret olmas halinde feri alacak yerine Y-FE aylk deiim oranlan esas alnarak hesaplanacak tutardan yzde 50 indirim yaplacak.

lgili maddelerde yer alan azami sreler almamak kaydyla bu dzenlemeye gre yaplandrlan borlar 12, 18, 24, 36 veya 48 eit taksitte denebilecek. Borlular, deme seeneklerinden birini bavuru srasnda tercih edecek.

KRED KARTIYLA DA DEME YAPILABLECEK

Hazine ve Maliye Bakanl ile SGK’ye bal tahsil dairelerinin dzenleme kapsamndaki alacaklar, kredi kartyla da denebilecek.

Birinci ve ikinci taksitlerin deme srelerinde yaplmas kouluyla kalan taksitlerden bir takvim ylnda en fazla taksitin sresinde denmemesi veya eksik denmesi halinde dzenleme hkmleri ihlal edilmi saylmayacak.

Hesaplanan tutarlarn taksitle yaplacak demelerinde ilgili maddelere gre belirlenen tutar 12 eit taksit iin 1,09; 18 eit taksit iin 1,135; 24 eit taksit iin 1,18; 36 eit taksit iin 1,27; 48 eit taksit iin 1,36 katsays ile arplacak, bulunan tutar taksit saysna blnerek aylk dnemler halinde denecek taksit tutar hesaplanacak.

Yaplandrma kapsamndaki alacaklara ynelik zaman am sreleri ilemeyecek.

Dava konusu olan tarhiyatlar, idari para cezalar ve ecrimisillere karlk dzenlemenin yaym tarihinden nce deme yaplmas halinde denen bu tutarlar, ilk derece mahkemesinde devam eden davalar ile ilk derece mahkemesince daha nce verilmi terkin kararlar iin kesinlememi ve dava safhasnda bulunan alacaklara ynelik hkmlerden yararlanlmak zere yaplan bavurular zerine nakden veya mahsuben iade edilebilecek.

ngrlen bavuru ve ilk taksit deme srelerini bir aya kadar uzatmaya Cumhurbakan yetkili olacak.

Genlik ve Spor Bakanl, Trkiye Futbol Federasyonu ve bamsz spor federasyonlarna tescil edilen ve Trkiye’de sportif alanda faaliyette bulunan spor kulpleri ile dzenleme kapsamnda belediyeler ve bunlara bal kamu tzel kiiliini haiz kurulularca denmesi gereken tutarlar, aylk dnemler halinde azami 120 eit taksitte denebilecek.

TAHSLNDEN VAZGELECEK ALACAKLAR

Dzenlemeyle Hazine ve Maliye Bakanlna bal tahsil dairelerince takip edilen alacaklardan vadesi 31 Aralk 2022’den nce olduu halde 1 Ocak 2023 itibaryla denmemi ve tm tahsil daireleri itibaryla asli ve feri toplam 2 bin lira ve altnda bulunanlarn tahsilinden vazgeilecek.

Bu kapsamda terkin ilemlerinde amme borlusu adna tahakkuk etmi borlar esas alnacak borlunun mteselsil sorumluluk veya ikincil sorumluluklar kapsamnda demesi gereken tutarlar dikkate alnmayacak. Ayrca 2 bin liralk tutarn tespitinde 1 Ocak 2023’te vergi dairesi kaytlarnda bulunan tutar esas alnarak terkin ilemleri gerekletirilecek.

Bu tutarn tespitinde 1 Ocak 2023 itibaryla tahsil dairesi kaytlar esas alnacak. Tahsilinden vazgeilen alacaklar ile ilgili alm davalar, alacakl tahsil dairesinin alacan terkin edildiine ilikin bildirimi zerine mahkemesince sonlandrlacak. Dzenlemenin yaym tarihinden nce denmi olan tutarlar iade edilmeyecek.

SGK’nin i kazas, meslek hastalklar gibi sebeplerle iverene rcu edilen alacaklar ve emekli aylklarndan yersiz denenlerden kaynakl alacaklarna karlk olarak sattklar rn bedellerinden kesinti yaplmak suretiyle SGK’ye denmesi gereken prim alacaklar yaplandrlabilecek.

Sosyal Sigortalar ve Genel Salk Sigortas Kanunu kapsamndan karlan i yerlerine ilikin olup deme sresi 31 Aralk 2020 veya nceki bir tarih olduu halde denmemi sigorta primi, isizlik sigortas primi, sosyal gvenlik destek primi ve idari para cezas asllar toplam 500 lirasn amayan alacaklar ile tutarna baklmakszn bu alacaklara bal feri alacaklardan tutar 10 bin liray amayanlarn tahsilinden vazgeilecek.

GEN GRMCLERE SALANAN KAZAN STSNASINA GNCELLEME

Ara muayenelerini sresinde yaptramam olanlar, 30 Eyll 2023’e kadar bu muayenelerin yaplmas artyla muayenede gecikilen her ay ve kesri iin alnan yzde 5 fazla yerine Y-FE oranlar, dzenlemenin yaym tarihinden sonra ise aylk yzde 0,75 oran kullanlarak bulunan tutar deyecek.

Orman saylan yerler, Hazinenin zel mlkiyetinde veya devletin hkm ve tasarrufu altnda bulunan tanmazlar hakknda yaplan kesin izin, kesin tahsis, kullandrma karar, irtifak hakk, kullanma izni ve kiralama ilemlerinden kaynaklanan ve vadesi 31 Aralk 2022 itibaryla geldii halde dzenlemenin yaym tarihi itibaryla denmemi olan bedeller de yaplandrlabilecek.

l zel idareleri, YKOB’lar, belediyeler ve bunlarn bal kurulular ile sermayesinin yzde 50’sinden fazlas bunlara ait irketlerin mlkiyetinde bulunan tanmazlar hakknda yaptklar sat, irtifak hakk ve kiralama ilemlerinden kaynaklanan ve vadesi 31 Aralk 2022 itibaryla geldii halde bu dzenlemenin yaym tarihi itibaryla denmemi kullanm bedelleri ve haslat paylar alacaklarna yaplandrma imkan getiriliyor.

Bykehir belediyeleri, belediyeler ve bykehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerince takip edilen ve vadesi 31 Aralk 2020’den nce olduu halde dzenlemenin yaym tarihi itibaryla denmemi ve her bir alacan tr, dnemi, asllar ayr ayr dikkate alnmak suretiyle tutar 250 liray amayan asli alacaklarn ve tutarna baklmakszn bu asllara bal feri alacaklarn, asl denmi feri alacaklardan tutar 500 lirasn amayanlarn tahsilinden vazgeilecek.

Kanun kapsamnda yer alan dier yaplandrma borlar yle:

“TOBB ile Odalar ve Borsalar Kanunu kapsamnda yelerin oda ve borsalara olan aidat, navlun haslatndan alnacak oda paylar ve borsa tescil creti ile oda ve borsalarn TOBB’a aidat borlar; Serbest Muhasebeci Mali Mavirlik ve Yeminli Mali Mavirlik Kanunu kapsamnda meslek mensuplarnn yesi olduklar odalara olan aidat borlar ile odalarn Trkiye Serbest Muhasebeci Mali Mavirler ve Yeminli Mali Mavirler Odalar Birliine olan birlik pay borlar; Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kurulular Kanunu hkmlerine gre esnaf ve sanatkarlarn yesi olduklar odalara olan aidat borlar ile odalarn birlik ve yesi olduklar federasyonlara, birlik ve federasyonlarn Trkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonuna olan katlma pay, esnaf ve sanatkarlarn meslek eitimini gelitirme ve destekleme fonu borlar; Avukatlk Kanunu hkmlerine gre avukatlarn ve stajyer avukatlarn ilgili barolara olan baro kesenekleri ile Trkiye Barolar Birliine olan staj kredisi borlar; Trk Mhendis ve Mimar Odalar Birlii Kanunu hkmlerine gre meslek mensuplarnn yesi olduklar odalara olan aidat borlar; Trk Tabipleri Birlii Kanunu hkmlerine gre meslek mensuplarnn yesi olduklar odalara olan aidat borlar ile odalarn Merkez Konseyine olan birlik pay borlar; Trk Di Hekimleri Birlii Kanunu hkmlerine gre meslek mensuplarnn yesi olduklar odalara olan aidat borlar ile odalarn Trk Di Hekimleri Birliine olan birlik pay borlar; Veteriner Hekimlii Mesleinin crasna, Trk Veteriner Hekimleri Birlii ile Odalarnn Teekkl Tarzna ve Grecei lere Dair Kanun hkmlerine gre meslek mensuplarnn yesi olduklar odalara olan aidat borlar ile odalarn Trk Veteriner Hekimleri Birliine olan birlik pay borlar.”

Gen giriimcilere salanan kazan istisnas tutar, 1 Ocak 2023’ten itibaren geerli olmak zere, gelir vergisi tarifesinin ikinci diliminde yer alan tutar olarak belirlenecek.

Yksek renim Kredi ve Yurt Hizmetleri Kanunu’nda yaplan deiiklie gre, yrrle girdii tarih itibaryla geri demesi balam veya takip iin vergi dairesine bildirilmi renim ve katk kredilerinden vadesi geldii halde denmemi olanlarn asllarna vade tarihleriyle 9 Kasm 2022 tarihleri arasnda gecikme zamm, Y-FE tutar, katsay tutar gibi alacaklar hesaplanmayacak. Dzenlemenin yrrle girdii tarihten nce tahsil edilen tutarlar iade edilmeyecek.

DEPREMLERN ETKLERNN GDERLMESNE YNELK DZENLEMELER

Kahramanmara merkezli depremlerin oluturduu etkiler dikkate alnarak Vergi Usul Kanunu kapsamnda yaplacak bavurularn ve denecek taksitlerin sreleri birer ay uzatlacak. Mcbir sebep hali ilan edilen illerdeki dairelere borlu olanlar, mcbir sebebin sona erdii tarihi izleyen ayn sonuna kadar bavuracak ve demelerini bu sreyi takip eden aydan balamak zere belirtilen sre ve ekilde yapacak.

Depremden kendisi, ei, ocuu veya anne ve babas etkilenen hizmet erbabna, iverenler tarafndan 6 ubat-31 Temmuz 2023 tarihlerinde mevcut cret, prim, ikramiye gibi demelerine ilave olarak yaplan ayni yardmlar ile 50 bin liray gemeyen nakdi yardmlar prime esas kazanca dahil edilmeyecek. Bu yardmlar zerinden gelir vergisi ve damga vergisi alnmayacak.

Depremden etkilenen vatandalara, sahibi olduklar konutlar ikamet amacyla bedelsiz olarak tahsis eden konut sahipleri iin emsal kira bedeli uygulanmayacak.

Depremde vefat edenlerin miraslarna, sigorta ve emeklilik irketlerince ve Bireysel Emeklilik Sistemi’nden (BES) yaplan demelerden gelir vergisi tevkifat yaplmayacak.

Depremde lenlerin miraslarna veraset yoluyla intikal eden mallar ile bunlarn eine, ocuklarna, anne ve babasna iverenlerce yaplan yardmlar, veraset ve intikal vergisinden istisna tutulacak. Bu ekilde gerekleen intikaller nedeniyle veraset ve intikal vergisi beyannamesi verilmeyecek, iliik kesme belgesi aranmayacak.

Trk Ticaret Kanunu ve Vergi Usul Kanunu hkmlerine gre tutulmas, muhafazas ve ibraz mecburi olan defter ve belgeleri depremde zayi olan mkelleflerin, zayi belgesi iin yetkili mahkemeye bavuru sresi 31 Temmuz 2023’e kadar uzatlacak. Bu belgenin il veya ile idare kurullarndan alnabilmesine imkan salanacak. Yeni defter allar kolaylatrlacak ve yeni defterlerin tasdiki ilemlerinde noter harc ve noterlik creti alnmayacak.

Deprem nedeniyle mcbir sebep hali ilan edilen yerlerde faaliyet gsteren kiilerle iktisadi ve ticari ilikisi bulunan mkelleflerin alacaklarnn tahsilinde ortaya kan zorluklar nedeniyle pheli alacak karl ayrlmas ile ilgili artlar hafifletilecek.

Mcbir sebep hali ilan edilen yerlerdeki ticari iletme, ticaret irketleri ve ubelerin deprem nedeniyle ticaret sicili mdrlklerinde gerekletirecekleri ilemlerde, 31 Temmuz 2023’e kadar har ve bu ilemlere bal cret ile Trkiye Ticaret Sicili Gazetesi ilan creti alnmayacak.

Mcbir sebep hali ilan edilen yerlerde depremden zarar gren esnaf ve sanatkarlarn ekonomik faaliyetlerine devam etmelerine katkda bulunmak iin 31 Temmuz 2023’e kadar, esnaf sicil mdrlklerinde yapacaklar tescil, terkin, tadil, sicil tasdikname ilemlerinden har ile sicil gazetesi ilan creti alnmayacak.

Depremde yklan veya ar hasar gren binalar ile kullanlamaz duruma gelen tatlara ilikin vergi ve katk paylar ile varsa bu alacaklara ilikin feri alacaklar terkin edilecek. Tatlar zerindeki vergi dairelerince konulan hacizler kaldrlacak.

TEK SEFERLK EK VERG

Kurumlar vergisi mkellefleri tarafndan 2022 ylna ilikin kurumlar vergisi beyannamesinde gsterilmek suretiyle, kurum kazancndan indirim konusu yaplan istisna ve indirim tutarlar ile indirimli kurumlar vergisine tabi matrahlar zerinden, dnem kazanc ile ilikilendirilmeksizin yzde 10 orannda; kurumlar vergisi istisnalar ile yurt dndan elde edilen ve en az yzde 15 orannda vergi yk tad tevsik edilen istisna kazanlar zerinden ise yzde 5 orannda tek seferlik ek vergi alnacak.

Depremden etkilenen 11 il ile Sivas’n Grn ilesindeki kurumlar vergisi mkellefleri kapsam dnda tutulacak.

Hesaplanacak verginin ilk taksiti kurumlar vergisinin deme sresi iinde, ikinci taksiti bu sreyi takip eden drdnc ayda denecek.

Hesaplanan sz konusu vergi, gider ve indirim olarak dikkate alnmayacak; kurumlar vergisi, geici vergi ve tevkif suretiyle kesilen vergiler ile varsa yurt dnda denen vergiler dahil hibir vergiden mahsup edilmesine imkan tannmayacak.

Sz konusu verginin, ilk taksiti kurumlar vergisi deme sresi iinde, ikincisi ise bu sreyi takip eden drdnc ayda olmak zere iki taksitte denecek.

Tam mkellef kurumlardan elde edilen risturn istisnas, ba ve yardmlar gibi baz istisna ve indirimler kapsam dnda tutulacak ve ek vergi kapsamna girmeyen mkellefler belirlenecek.

Genel Kurulda teklifin, daha nce kabul edilen 10. maddesi, yeniden mzakere edilerek deitirildi. Kabul edilen maddeye gre, kurumlar vergisi mkelleflerinden tek seferlik alnacak ek vergiden mikro ve kk iletmelerin teknoloji gelitirme blgeleri ile AR-GE ve tasarm merkezleri muaf olacak. Ayrca yurt dna gnderilen rencilerin kamuya olan borlar yaplandrma kapsamna alnd.

AR-GE ve tasarm merkezleri dnda, tevik kapsamnda allabilecek sreye ilikin Cumhurbakanna verilen yzde 75’e kadar artrma yetkisi yzde 100’e karlyor.

TBMM Genel Kurulunda kabul edilen Baz Alacaklarn Yeniden Yaplandrlmas ile Baz Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna Dair Kanun ile 31 Aralk 2023’e kadar (bu tarih dahil) Toplu Konut daresi Bakanlnca konut ve konut ile birlikte ihale edilen yapm iine ilikin olarak klacak veya daha nce ihaleye klm ancak bu dzenlemenin yrrlk tarihi itibaryla ihale (son teklif verme) tarihi gememi ihalelerde, alnan ihale kararlar ve Bakanlk ile ii yklenenler arasnda dzenlenen szlemeler damga vergisinden mstesna olacak.

Harlar Kanunu’nda yaplan dzenleme ile ortaklktan ayrlma yoluyla sata konu edilen her bir tanmaza ilikin devir ve iktisaplarda, en az maktu har miktar, devir ve iktisap says ile ilikilendirilmeksizin, devir eden ve devir alann her birinden bir kez alnacak.

Karayollar Trafik Kanunu’na eklenen geici madde ile srclere uygulanan trafik idari para cezalarna istinaden verilen ve aktif durumda olan ceza puanlar silinecek, ceza puan hesaplamasnda bu durum dikkate alnmayacak.

Geici olarak geri alnan ve ilgilisine teslim edilmemi src belgelerinin geici geri almalar pasif duruma getirilecek ve ilgilinin mracaat zerine iade edilecek ve daha sonraki geri alma ilemi hesaplamalarnda bu durum dikkate alnmayacak.

Alkoll ve uyuturucuyla ara kullanmak, drift yapmak ve lml kazaya sebebiyet vermek, bu dzenleme kapsamnda deerlendirilmeyecek.

Pasif duruma getirilen geici geri alma sreleri ve ceza puanlar, bu maddenin yrrle girdii tarihten nceki tm adli ve idari iler bakmndan ilgilisine herhangi bir hak veya istisna salamayacak ve uygulanm olan trafik idari para cezalarn ortadan kaldrmayacak.

Katma Deer Vergisi Kanunu’nda yaplan dzenleme ile boru hatlar veya elektrik telleri ile tanan ve srekli ak halinde olan mallarn ithaline ilikin olarak ithalatn yapld vergilendirme dnemine ait katma deer vergisi beyannamesinin verilme sresi sonuna kadar denen katma deer vergisi, ithalatn yapld dnemde indirim konusu yaplabilecek.

SPORCULARIN CRET DEMELER ZERNDEN KESLEN GELR VERGLER

Genlik ve Spor Hizmetleri Kanunu’ndaki “Amatr sporun ve altyap spor eitim tesislerinin desteklenmesi” balnda dzenleme yaplyor.

Buna gre spor kulpleri ve spor anonim irketleri tarafndan sporculara yaplan cret demeleri zerinden kesilen gelir vergisinin; ilgili vergi dairesine kanuni sresinde beyan edilmi ve vadesinde denmi olmas kaydyla, vergi dairesince ilgili kulp ve irketlerce alan zel hesaplarna aktarlmas salanacak.

Kanunla iadeye konu edilerek zel hesaba alnan tutarlarn hangi harcamalarda kullanlabilecei ve harcama snrlar belirleniyor.

Dzenlemeyle zel hesaba aktarlan tutarlar; amatr spor faaliyetleri ile futbol kulpleri ve futbol spor anonim irketlerinin altyaplar dahil altyap spor eitim tesislerinde sportif faaliyet gsteren sporculara, bunlarn altrclarna ve dier spor elemanlarna yaplan cret ve cret saylan demeler iin kullanlabilecek. Bu tutarlar, bu kapsamndaki sporcu, altrclar ve dier spor elemanlarnn sportif faaliyetlerine ilikin iae, ibate, seyahat, salk, eitim-retim harcamalar ile amatr ve altyap faaliyetlerine ilikin hazrlk kamplar, msabaka, malzeme ve ekipman, federasyon vize, lisans, tescil ve katlm gibi harcamalar iin de kullanlabilecek.

Dzenlemeyle zel hesaba aktarlan tutarlarn, amatr spor faaliyetleri ile sporcularn yetitirilmesi ve eitimi iin futbol kulpleri ve futbol spor anonim irketlerinin altyaplar dahil kurulan veya kurulacak altyap spor eitim tesisleri iin de kullanlabilmesine imkan tannyor.

zel hesaba aktarlan tutarlar, altyap spor eitim tesisleri inas ve bu tesislerde grevli personel cretleri dahil bu tesislerin iletilmesi ve idamesi iin yaplan harcamalar iin de kullanlabilecek.

Yasayla spor kulpleri ve spor anonim irketlerine iade edilerek zel hesaba alnan ve harcanamayan tutarlardan spor kulb ve bu spor kulbnn bal ortakl veya itiraki olarak kurulan spor anonim irketleri, kendi aralarnda ayn amala harcanmak zere aktarm yaplabilecek. Spor kulpleri ile spor anonim irketlerince iade alnmadan nce yaplan harcamalar daha sonra zel hesaba aktarlan tutarlardan karlanabilecek.

zel hesaba aktarlan tutarlar ile bu tutarlardan yaplan harcamalar, gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarnda gelir, gider, indirim veya maliyet olarak dikkate alnamayacak.

zel hesaptan ama d kullanlan vergi iadeleri, ama d kullanld vergilendirme dnemine ilikin gelir vergisi olarak zel hesap alan mkellef adna vergi ziya cezas kesilerek tarh edilecek ve gecikme faizi hesaplanacak.

ade edilecek tutarlar yzde 50’sine kadar azaltmaya ve kanuni seviyesine getirme hususunda Hazine ve Maliye Bakan yetki sahibi olacak.

zel hesabn oluturulmas, idaresi, bu hesaba aktarlan tutarlarn kullanlmas ve denetlenmesi ile maddenin uygulanmasna ilikin usul ve esaslar, Hazine ve Maliye Bakanl ile Genlik ve Spor Bakanlnca bu konuda mtereken hazrlanacak ynetmelik ile belirlenecek.

Bu maddede yaplan dzenleme kanunun yaym tarihini izleyen ayn banda yrrle girecek.

CUMHURBAKANINA TEVK ARTTIRMA YETKS

Dzenlemeyle Teknoloji Gelitirme Blgeleri Kanunu’nda yaplan dzenlemeyle teknoloji gelitirme blgesi dnda tevik kapsamnda allabilecek sreye ilikin Cumhurbakanna verilen yzde 75’e kadar artrma yetkisi yzde 100’e karlyor. Cumhurbakanna tannan yetkinin meslek gruplarna gre de kullanlabilmesine imkan tannyor.

Kurumlar Vergisi Kanunu’nda yaplan deiiklikle; kurumlarn kurumlar vergisinden istisna edilen kazanlarna ilikin giderlerinin veya istisna kapsamndaki faaliyetlerinden doan zararlarnn, istisna d kurum kazancndan indirilmesi kabul edilmeyecek. tirak hisseleri almyla ilgili finansman giderleri, bu kanun kapsamnda yaplan devir ilemleri sonrasna isabet edenler de dahil olmak zere, kurum kazancndan indirilebilecek.

Bu dzenleme 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren elde edilen gelir ve kazanlara uygulanmak zere yaym tarihinde yrrle girecek.

Sigortaclk Kanunu’nda yaplan deiiklikle hasarn giderilmesine ve tazminatn denmesine ynelik olarak Sanayi ve Teknoloji Bakanl tarafndan usul ve esaslar belirlenen sertifikasyon, takip ve denetim esaslarna uygun ekilde orijinale edeerlii belgelendirilmi paralar ile evre, ehircilik ve klim Deiiklii Bakanl tarafndan usul ve esaslar belirlenen yeniden kullanlabilir paralarn kullanmna ilikin usul ve esaslar Sigortaclk ve zel Emeklilik Dzenleme ve Denetleme Kurumu tarafndan belirlenecek. Motorlu tatlarda garantinin korunmasna ilikin ilgili mevzuat hkmleri sakl kalacak.

Aratrma, Gelitirme ve Tasarm Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakknda Kanunu’nda yaplan dzenleme ile AR-GE ve tasarm merkezleri dnda tevik kapsamnda allabilecek sreye ilikin Cumhurbakanna verilen yzde 75’e kadar artrma yetkisi yzde 100’e karlyor.

Cumhurbakanna tannan yetkinin meslek gruplarna gre de kullanlabilmesine imkan tannyor.

Yasayla 14 lde Bykehir Belediyesi ve Yirmi Yedi le Kurulmas ile Baz Kanun ve Kanun Hkmnde Kararnamelerde Deiiklik Yaplmasna Dair Kanunu’nda da dzenleme yaplyor.

Buna gre tzel kiilii kaldrlan kylerde, Emlak Vergisi Kanununa gre alnmas gereken emlak vergisi ile Belediye Gelirleri Kanunu uyarnca alnmas gereken vergi, har ve katlm paylarnn alnmamasna ilikin sre, Gelir Vergisi Kanunu’ndaki hkmlerinin uygulama sresinin ve bu yerlerde ime ve kullanma sular iin cretin en dk tarifesinin yzde 25’ini gemeyecek ekilde belirlenmesine ilikin hkmn sresi ile tzel kiilii kaldrlarak tek mahalleye dnen beldelerde ime ve kullanma sularndan alnacak cretin, mevcut en dk tarifenin yzde 50’sini gemeyeceine ilikin hkmn sresi 31 Aralk 2025’e kadar uzatlyor.

Bu dzenleme 1 Ocak 2023’ten geerli olmak zere yaym tarihinde yrrle girecek.

Kanunla Kurumlar Vergisi Kanunu’nda yaplan dzenlemeyle itirak hissesi ve pay alm dolaysyla yaplan ve devir sonrasna tekabl eden finansman giderlerinin, devir sonras devir alan kurum tarafndan indirim yaplabilecei hususu netletiriliyor.

Bu balamda, gemi dnemlerde sz konusu finansman giderlerini indirim konusu yapan mkelleflere ynelik bir inceleme ve tarhiyat yaplmamas salanyor ve uygulamada yaanan ihtilaflarn sonlandrlmas amalanyor.

Kanuna gre, boru hatlar veya elektrik telleri ile tanan srekli ak halinde olan mallarn ithalini gerekletiren mkelleflere ilikin olarak sz konusu maddenin yrrle girdii tarihten nceki dnemlerde de mkellefler tarafndan anlan maddede belirtilen esaslar erevesinde indirim konusu yaplm olan katma deer vergileri ile ilgili olarak vergi incelemeleri veya takdir ilemlerine istinaden herhangi bir vergi tarhiyat yaplmayacak, vergi cezas kesilmeyecek, daha nce yaplm olan tarhiyatlardan ve kesilmi cezalardan, varsa alm davalardan feragat edilmesi kaydyla vazgeilecek, tahakkuk eden tutarlar terkin edilecek, tahsil edilen tutarlar ise iade edilmeyecek.

TTN RETCSNE TV DESTE

Deprem nedeniyle OHAL ilan edilen illerdeki ttn reticileri kooperatiflerince retilen “Tek ttn eidinden retilen sarmalk kylm ttn mamul” niteliine sahip rnlerin tesliminde, zel Tketim Vergisi (TV) 31 Aralk 2024’e kadar yzde 50 indirimli uygulanacak.